Hełm strażacki ma za zadanie chronić strażaka podczas akcji ratunkowych – przed uderzeniami, jak również przed wysoką temperaturą. Ma zapewniać bezpieczeństwo w momencie, gdy w otoczeniu panuje zagrożenie w postaci płonącej konstrukcji budynku czy spadających przedmiotów. Wiele osób nie zdaje sobie jednak sprawy, że w teorii hełm ma również funkcję informującą. Nie bez znaczenia pozostaje jego kolor.
Choć kolor hełmu nie odgrywa żadnej roli podczas akcji gaszenia pożaru czy ratowania ludzi w niebezpiecznych sytuacjach, to jednak jego barwa nie jest obojętna wśród strażaków. Domyślnie uznaje się, że hełmy czerwone są zakładane przez osoby należące do Państwowej Straży Pożarnej, białe natomiast przez strażaków Ochotniczych Straży Pożarnych. Co więcej, nie jest to jedynie kwestia umowna, lecz oficjalny zapis. Kolorystykę hełmów reguluje zarządzenie nr 9 Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z 5 lutego 2007 roku, odnoszące się do wzorców oraz szczegółowych wymagań, cech technicznych i jakościowych przedmiotów umundurowania, odzieży specjalnej i środków ochrony indywidualnej użytkowanych w Państwowej Straży Pożarnej. Oprócz tego – w sprawie kolorystyki hełmów – zawarte zostało porozumienie w grudniu 2010 roku między Związkiem Ochotniczych Straży Pożarnych RP a Komendą Główną Państwowej Straży Pożarnej.
Jak to wygląda w praktyce?
Choć porozumienie oraz zarządzanie Komendanta Głównego PSP jasno określają, który kolor powinien należeć do danej jednostki, to w praktyce bywa różnie. Mimo iż na ogół wszyscy są zgodni wobec panujących zasad, to czasem jest tak, że podczas akcji można zauważyć różne kolory hełmów strażackich – w tym nie tylko czerwone i białe, ale także czarne, srebrne czy żółte.
Odejście od ogólnie przyjętej normy wynika przede wszystkim z kwestii organizacyjno-finansowych. Niejednokrotnie bywa tak, że to gmina – w drodze przetargu lub zapytań ofertowych – zakupuje wyposażenie dla jednostek OSP, nie zwracając przy tym specjalnej uwagi na kolor hełmów. Często też wymiana wyposażenia ze względu na sam kolor wydaje się mało logiczna. Na koniec dochodzi kwestia praktyczna. Na ogół jednostki Straży Pożarnej wolą mieć kilka hełmów, które będą lepiej widoczne w ciemności.